Merhabalar,
Konu ile daha yakından ilgili ve bilgili "koleksiyoner" arkadaşların yorum yapmalarını bekledim ama kimseden ses çıkmayınca ben yorum yapayım bari.
Öncelikle, ben bir "koleksiyoner" değilim (en azından retro bilgisayar ve konsol alanında), sadece "kullanıcıyım".
Bu sebeple, şimdiye kadar aldığım cihazlarda hiçbir zaman "aman kutulu olsun, köpüğü, kullanma kılavuzu olsun, oyunları orijinal olsun" gibi bir derdim olmadı.
Benim için, cihaz ve aksesuarları sorunsuz çalışsın yeterli.
Hatta 8 bit ve 16 bit dönemlere ait bilgisayar ve konsollardan, emulasyonu sıkıntısız olanları almayı düşünmüyorum doğrusu.
(Sinclair Spectrum hariç. Bilfiil kullanmış olduğum ilk bilgisayar olması sebebiyle hem nostalji yapmak hem de çocuklarıma göstemek adına bu aralar bir Spectrum almaya heves ediyorum ama kim bilir bu fiyatlarla bu hevesten de vazgeçeceğim galiba.)
Herneyse, bu yüzden belki de, aşağıda yazacaklarımı uygulamak benim için daha kolay ama bence koleksiyoner arkadaşlar da uygularlarsa hepimiz için daha iyi olacaktır.
Ref yukarıda çeşitli muhtemel sebepler saymış. Bence madde 2 hariç tüm sebepler az veya çok geçerli.
Çünkü aslında bu cihazların gerçek maddi değeri sıfıra yakın.
Mantıklı düşünecek olursak, bu alınıp-satılan cihazlar 20-25 hatta 30 yaşındalar.
Yani kullanım ömürlerini doldurmuş haldeler veya doldurmak üzereler.
Hal böyle olunca, belki de bir-iki kullanımdan sonra bozulup calışamayacak hale gelecek bir ürün için birkaç yüz TL'yi gözden çıkartmak bana hiç mantıklı gelmiyor.
Dolayısıyla, bana göre gerçek maddi değeri cüzi olan bu cihazlara, bizde uyandırdığı manevi değerlerinden ötürü ilave maddi değer yükleyenler yine bizleriz.
Enflasyon etkisinin de bu cihazların son 2-3 yıldaki fiyat artışını açıklayamayacağı ortada.
2-3 yıl önce 50 TL'ye zar zor alıcı bulan, sağlam durumdaki bir Sinclair ZX Spectrum 48K'yı bu aralar aynı sitelerde 100-150 hatta 250-300 TL etiketle satılmaya çalışılırken görmek mümkün.
Aynı şekilde 100-150 TL'den aşağı c64 set ilanı yok. Olanın da ya dataseti ya da adaptörü eksik.
Peki niye yükseldi bu fiyatlar ve bu fiyatlara satabilen oluyor mu acaba?
Sorunun ilk kısmının cevabı basit: Fiyatlar, koleksiyonerler ve kendini koleksiyoner addedenler sebebiyle yükseldiler.
Koleksiyoner olmayıp sadece satıcı olanlar da çıkarları gereği buna çanak tuttular.
Hatta bence kendini koleksiyoner addedenler de, "belki bir gün koleksiyonu bozarsam bunları yüksek fiyata satabileyim" diyerek, onlar da çanak tutmuş olabilirler, bilemiyorum.
(Bkz. Ref'in listesindeki md. no. 4)
Bilindik arz-talep meselesi...
Ref'in madde 3'de belirttiği, arz'ın az olması da fiyatların yükselmesinde bir etken tabii ki.
Ama esas etken, arzı az olan ürünlerin birkaç senedir yüksek talep görmeye başlamasıydı (şimdiye kadar).
Eğer koleksiyoner arkadaşlar da dahil olmak üzere, bu ürünlere gösterilen talep düşerse, ancak o zaman fiyatlar da düşer.
Ve gördüğüm kadarıyla artık, gerek satış sitelerinde olsun gerekse de forumlarda olsun, satıcılar önce yüksek fiyatlar çekmelerine, ardından da fiyatları "revize edip" aşağıya çekmelerine rağmen, kolay kolay alıcı bulamıyorlar.
Mesela o 100-150 TL'ye satılmaya çalışılan C64 setlerini haftalardır alan yok. İlanların süresi doluyor, yayından kalkıp sonra tekrar yayına giriyorlar fakat çoğu durduğu yerde duruyor.
250-300 TL'ye satılmaya çalışılan Spectrum'lardan bahsetmiyorum bile.
Sonuç olarak, Ref'in de dediği gibi, "alıcısı olmayan bir piyasa yaşayamaz".
Eğer bizler, sizler, onlar bu fahiş fiyatlara bu konsolları, aksesuarları ve oyunları almazsak piyasa çökmez ama ürünler ucuzlar bence.