Yıllarca bu konularda çok uzun konuştum, uzun yazılar yazdım. Çok kısa özetleyeceğim. Öncelikle günümüzde de devam eden korsan yazılım/oyun olayıyla başlıyor. Firmalar 80'lerde yayınladıkları oyunlara bazı kopyalama önlemleri koyuyorlar ve tabii kuralların dışına çıkacak arka kapı bırakmıyorlar, elinin altında kurcalayabileceği yeni bir oyuncak bulan gençler de o oyunların güvenlik tedbirlerini tersine mühendislikle kırıyor, başına bildiğimiz trainer ekranlarını, sonsuz hak, sonsuz enerji, sonsuz süre gibi şeyleri ekliyorlar. Nasıl ki bir ressam tablosunu bitirince altına imzasını atmayı sever, gençlerimiz de başlarına bazı sloganlar ekliyorlar. O yılların müzik gruplarını düşünelim. Mesela Scorpions. Bu işle uğraşan gençler de isim soyad kullanmak yerine kendilerine nickler seçip (o yıllarda daha çok handle diyorduk) gruplar kuruyorlar. Benim ilk nickim Skate idi, hala öyle. İlk grubum ise Thunders idi.
Şimdi imzayı atıyoruz atmasına ama, imza çok basit kaçabiliyor. Ekranda bir tane dandik logo, Commodore 64'ün kendi fontuyla yazılmış bir mesaj. Bu tatmin edici değil. Biraz destek lazım. Destek kimden geliyor? Grafiker ve müzisyenden. Yani ilk çıkış programcılardan. Onlar olmasa oyunu kıramazsın. Ama onların yaptığını kaliteli bir şekilde sunmak için lazım olan da grafiker ve müzisyenler. Grafiker diyor ki "ben güzel bir logo ve font çizeyim", müzisyen "güzel bir müzik yapayım", bu iş öyle ilerliyor. Ama programcılar da boş durmuyor tabii. "Herkes ekranda yazıyı sabit tutuyor, Commodore 64'ün donanımsal ekran kaydırma özellikleri var, ben bunu kullanarak kayan yazı yapabilirim" diye düşünmeye başlıyorlar. Sonra başka biri çıkıyor "ben ekrana renkli barlar çizdirebilirim", diğeri çıkıyor "ben geçen yazıyı dalgalandırabilirim" böyle böyle ilerliyor iş.
Öyle bir noktaya geliyor ki artık oyun kırmak falan ikinci plana düşüyor. Ekranda en güzel görünen efekti yapmaya çalışıyorlar. Oyunlarda üç boyutlu grafikler mi var? Biz de yaparız, hatta oyundakinden daha performanslısını da yaparız. Böyle böyle demoscene dediğimiz oluşum ortaya çıkıyor. Yani artık tek başına sadece efektlerden oluşan bir program var ortada. Yıldızlar kayıyor, küpler dönüyor, ekran sınırının dışına taşılıyor, "bu cihazda bu kadar renk var mıydı?" denilecek kadar çok renkli ekranlar, plazma efektleri yapılıyor, yeni grafik modları bulunuyor, donanımın desteklediğinden fazla spritelar basılıyor.
2000 yılına kadar bu iş böyle devam ediyor. 2000 yılında artık çok daha akışkan demolar, baştan sona, arada Space tuşuna basmaya gerek kalmadan, hatta arkada demonun yükleme yaptığını bile hissetmeden uçtan uca izleyeceğimiz büyük şovlara dönüşmeye başlıyor demo dünyası. Daha gelişmiş donanımlar eski donanımlara geliştirme yapma imkanlarını da son derece yükseltiyor. Gençlerimiz de büyüyorlar, profesyonel mühendis, grafiker, müzisyen oluyorlar. Bilgi seviyeleri de yükseliyor. O zaman artık iş iyiden iyiye yapılabileceğin en iyisini yapma, sınırları zorlamaya dönüşüyor.
Tabii 8-bit/16-bit platformlar nostaljik olarak devam ederken PC, Mac, XBox gibi platformlarda da demoscene devam ediyor. Ancak bir noktada oyun sektörü, Shader Toy gibi sitelerin türemesi sonucunda PC'deki demoscene'in espirisi ve "en ileri noktada olma" misyonu biraz sekteye uğruyor. Oyun sektörü demoscene'de üretilen ürünlerden daha iyilerini ortaya koyamaya başlıyor. Donanımlar programcının yeteneklerinin büyük bir kısmını yok edip, kendisi donanımsal olarak o işleri yapmaya ve programcının rolünü küçültmeye başlıyor. O da yine nostaljik takılan Commodore 64, Atari 800 XL, ZX Spectrum, Amstrad CPC, Amiga, Atari ST gibi platformalardaki scenerlara yarıyor. Çünkü donanım hala aynı donanım, olay sende, senin yeteneklerinde bitiyor.
Yine uzun yazdım gibi gözükse de normalde bu konuda yazabileceklerim bunun 100 katı diyebilirim. En kısa özeti bu şekilde geçtim.
Tüm scene içeriklerine erişmek istersen.
https://www.pouet.net/https://demozoo.org/Bu sitelerde hemen her platformda yayınlana ürünleri bulabilirsin. Commodore 64'e özel;
https://csdb.dk/gibi bir site mevcut, ben en çok orada aktifimdir. Talep edersen ZX Spectrum ve Amstrad CPC gibi platformlar hakkında geniş bilgi sahibi olan
@matahari,
@Alco,
@Ref ve diğer arkadaşlarımız bu platformlar konusunda da site linkleri ve bilgi verirler.
