Tekrar selamlar!
SwinSID'den sonra ikinci kartımız GAL-PLA.
MOS996114, daha meşhur adıyla PLA (Programmable Logic Array) C64'ün en bozulması ile meşhur entegresiymiş okuduğum kadarıyla. Değişik zamanlarda değişik üreticiler tarafından üretilmiş hatta hangisi en kolay bozuluyor muhabbetleri bile okudum. Benim C64'ün üzerindeki MOS etiketli, ve sağlam çıktı. Ama bu kadar okuduğumdan sonra herhalde ya eli kulağındadır, veya ben birşeyler söküp takarken hafif bir ESD etkisi ile gidiverir korkusu ile yedeklemek istedim. Malum MOS entegrelere sert bakmak bile tehlikeli.
Daniël Mantione adında akıllı bir adam, Thomas Giesel adında bir başka akıllı adamın yıllar önce PLA'yı tersine mühendislik ile çözüp yayınladığı "The C64 PLA Dissected" adındaki dökümanı önüne alıp, bir başka tür programlanabilir logic array olan GAL20V8B entegrelerinden 2 tane kullanarak PLA'yi klonlamış. 2019'da başlayıp 2020'de finalize edilmiş oldukça yeni bir çalışma ve daha önce yapılmış başka PLA klonlarının pabucunu dama atıyor çünkü hem göreceli olarak maliyeti çok düşük hem de orijinal ve/veya 3. parti yaygın ek donanım/yazılım ile bilinen bir uyumsuzluk sorunu da kalmamış vaziyette.
Çalışması ile ilgili bilgiler, dosyalar vs her şey şurada:
https://www.freepascal.org/~daniel/c64pla/"The PLA Dissected" dökümanı ise şurada:
http://skoe.de/docs/c64-dissected/pla/c64_pla_dissected_a4ds.pdfBen yine her zamanki gibi kendi kartlarımı kendim çizmeyi tercih ettim ama bu sefer Daniël Mantione'nin tasarımına tamamen sadık kaldım çünkü projenin opensource konsepti içinde eleştirebileceğim tek bir noktası var, o da şema olarak bir Fritzing çizimi verilmiş olması. Bir tür grafik sanat eseri olarak bakılabilir, ama bunu kullanarak bir PCB çizmeye kalkan kör olur, o kesin. Şöyle bir durum:
Benim orijinal dizayna sadık kalarak baştan çizimim ile sonuç şu şekilde:
Aslında GAL entegreleri soketsiz monte etmek istiyordum ama ileride bir uyumsuzluk keşfedilir ve firmware güncellemesi olursa bunları kart üzerinde tek tek programlamak (iki entegre iki ayrı firmware ile ayrı ayrı programlanıyor) bu şekilde birlikte bağlı oldukları zaman mümkün değil. O yüzden soketli olarak monte ettim. Üretici firma Lattice datasheet'de 100 defa silme/yazma ve 20+ yıl data bozulmama garantisi veriyor. Benim ömrüm çerçevesinde bir sıkıntı yok demektir. Datasheet demişken, açar açmaz karşımıza çıkan koca "DISCONTINUED!!" uyarısından da bahsetmeden geçmeyeyim, 2010'dan beri üretimi yok, henüz piyasada tamamen tükenmiş değil ama ileride PLA lazım olur diye düşünenler bence en az 2 tane alıp bir kenara koymalı.
Hepi topu 2 entegre soketi ve 2 header'dan oluşan montaj çok kolay. 15 dakikada monte ettim, ve Commodore'a takıp test ettim. Boot etti, güzeeel, 4-5 tane oyun yükledim, hepsi sıkıntısız çalıştı, süper! Diagnostik de ortada çakma bir PLA olduğunu fark etmeden OK veriyor, daha ne isteyeyim? Resmen bir yedek PLA sahibiyim artık.
Aynı SwinSID postumda dediğim gibi, bana bir monteli, bir de yedek boş PCB fazla fazla, yani bundan da 3 tane ekstra PCB var, yaparım diyenler bana ulaşabilir.
Sıradaki kartımız işe RESTORE tuşu ile Kernal değiştiren adaptör kartı olacak, ama 0805 dirençlerim henüz elime geçmedi, yani haftaya gibi onun hakkında da yazarım.
Selamlar!
