Retrojen Forum
Retro Sistemler => Amstrad => Konuyu başlatan: unay - 24 Şubat 2025, 16:09:43
-
Konuyu doğru yere açtığımdan emin değilim, doğru yeri bulamamış da olabilirim.
Bilen bilir, 3 ay kadar önce kavuştuğum 6128'i min yaşını hesaba katmadan fazla kurcalayarak bozmuştum.
Tamirini yapabileceğime inanmadığım için de, yeni bir board ya da Amstrad arayışı içine girmiş ve Schneider CPC6128 ile ödüllendirmiştim kendimi.
Onun da kronik problemleri vardı (benim yapabileceğim düzeyde), onları hallettik tıkır tıkır (almancasını bilen varsa yazsın değiştireyim
"tıkır tıkır"ın yani) çalışıyor şimdi.
Bu demek değildi ki eskiyi kenara atacağız, zaten @Alco ısrarla istedi "ver bana ben yapayım, çok özledim" vs diye ama yemezler.
Amstrad camiasının da desteği ile bu boardu çalıştıracağız. İnşallah yani.
Olayı kısaca anlatayım, 3.5" disket sürücü taktıktan sonra bazı oyunların çalışamaması nedeni ile kurcalarken upper ramlerde problem olduğunu farkettim.
Sağdan soldan 2 tane ram buldum, hazır açmışken Parados'a da geçeyim ki disketleri 720kb kullanabileyim dedim. 40015 numaralı çipi söktükten sonra cihazdan cevap alamadım.
Çeşitli araştırmalar ve büyük sözleri ışığında anladım ki, bazı yolları koparmıştım. Öncelikle tespit ettiğim 40015 ten Z80 e giden aşağıda resimde görünen yolu tamir ettim.
Çalışır diye umdum ama evde denediğimde (evden monitörü ofise taşımaya üşendiğim için, tamiratı ofiste kontrolünü evde yapıyorum. daha uzun sürüyor böylece :)) yine cevap alamadım.
Bu arada cihazın ışığı yanıyor ama ekrana görüntü gelmiyor. Monitörde ya da görüntü kablosunda poblem olup olmadığını kontrol etmek için bilgisayarı açtıktan "cat" komutu il disket sürücüden bir tepki almayı ve hatta clr tuşuna sürekli basarak sesli bir tepki almayı denedim ama sonuç değişmedi.
Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.
https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html
Fikirleriniz varsa makbule geçer.
-
Konuyu doğru yere açtığımdan emin değilim, doğru yeri bulamamış da olabilirim.
Bu üretim odaklı bir proje değil. Burası daha ziyade bu yönde bir bölüm. Ama sıkıntı değil. Müsait bir ara Amstrad başlığına taşırım. Orada daha faydalı ve ulaşılabilir olur.
Bu demek değildi ki eskiyi kenara atacağız, zaten @Alco ısrarla istedi "ver bana ben yapayım, çok özledim" vs diye ama yemezler.
Amstrad camiasının da desteği ile bu boardu çalıştıracağız. İnşallah yani.
:D Keşke vakit olsa da baksam. Muhtemelen 2026 yazından önce olmaz.
Olayı kısaca anlatayım, 3.5" disket sürücü taktıktan sonra bazı oyunların çalışamaması nedeni ile kurcalarken upper ramlerde problem olduğunu farkettim.
Sağdan soldan 2 tane ram buldum, hazır açmışken Parados'a da geçeyim ki disketleri 720kb kullanabileyim dedim. 40015 numaralı çipi söktükten sonra cihazdan cevap alamadım.
Sen Yazıcıoğlu'ndan Ersin Elektronik (https://www.ersinelektronik.com/iletisim) Hüseyin Abi'yi tanırsın. Gerçi şimdi galiba oğlu ilgileniyor işlerle. Öyle kıyıda köşede kalmış bir malzeme lazım olunca ilk bakılacak yerlerden birisidir. 80lerde de öyleydi. Aklında olsun.
hatta clr tuşuna sürekli basarak sesli bir tepki almayı denedim ama sonuç değişmedi.
Evet bu standart en pratik test yöntemi. Volume ortaya alınır ve bu test yapılır. Hatta ben volume düğmesini test esnasında da en sağ-en sol yaparım ki tozdan falan temassızlık varsa biraz bertaraf etmiş olayım. Neyse sonuçta; Tırrttttttt sesi geliyorsa sorun görüntü/görüntü kablosu falan diye bakılır.
Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.
https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html
Buradan yolları takip etmek de olur. Ya da başka bir makina ile karşılaştırmak da. Ama; şu işyeri ev arasında getirip götürme meselesi bana cazip gelmedi. Süreci uzatır, dikkati dağıtır. Benim bakış açım bu. Ama imkanlar bunu gerektiriyorsa da yapacak birşey yok.
Ramleri ve 40015'i soketledin ve çipleri öyle takıyorsun değil mi? Tüm ramler, 40015 ve diğer çipler içinde aşırı ısınan var mı?
-
Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.
https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html
Buradan yolları takip etmek de olur. Ya da başka bir makina ile karşılaştırmak da. Ama; şu işyeri ev arasında getirip götürme meselesi bana cazip gelmedi. Süreci uzatır, dikkati dağıtır. Benim bakış açım bu. Ama imkanlar bunu gerektiriyorsa da yapacak birşey yok.
Ramleri ve 40015'i soketledin ve çipleri öyle takıyorsun değil mi? Tüm ramler, 40015 ve diğer çipler içinde aşırı ısınan var mı?
Elimde bunun dışında sadece Schneider var, onun da board üzerindeki metal muhafazası zarar vermeden çıkacak gibi durmuyor. O nedenle şema üzerinden ilerleyeceğim.
40015'i çıkardığımda ilk yaptığım iş soketi yerleştirmek oldu. Aslında ilk hatayı da burada yaptım. Soketi yerleştirmeden cihazı çalıştırsaydım, en azından sökerken bir şey yaptıysam onu tespit etmiş olurdum. Dolayısı ile soketi yerleştirdikten (sadece soket vardı, 40015 sokete takılı değildi) sonra cihaz açılmayınca (bu haldeyken 40025 ile basic ekranının gelmesi gerekiyor) problem sokette de olabilir diye soketi çıkarıp, 40015 i tekrar yerine taktım. Sonuç değişmedi. Bir diğer hatam da aceleci olmam. Çalışmayınca kurcalamayıp araştırsam belki de hasarı en az noktada tutup, sadece yol tamiri ile işi çözebilirdim. Soketi tekrar sök, 40015 i tekrar yerleştir vs 3x damage yapmış olabilirim :)
Ramlere daha gelemedim ki elimde ramler için soket de yok, cihazı çalıştırdıktan sonra (azmettim çalışacak) soket bulup öyle yapacağım. Hatta belki çinyadan komple ram seti alabilirim.
Isınma ne ramlerde ne 40015 ve 40025 te ne de Z80 de yok. Ama genel bir kontrol tekrar yaparım.
-
@unay bu çalışmama sürecine giden detayları yazman çok iyi olmuş. İleri de farklı mod/tamirat yapacaklar için oldukça öğretici. Süreci merakla izliyorum :)
-
Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.
https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html
Buradan yolları takip etmek de olur. Ya da başka bir makina ile karşılaştırmak da. Ama; şu işyeri ev arasında getirip götürme meselesi bana cazip gelmedi. Süreci uzatır, dikkati dağıtır. Benim bakış açım bu. Ama imkanlar bunu gerektiriyorsa da yapacak birşey yok.
Eve getir götür işini yapmayacağım, şaka mı ciddi mi diye anlaşılmamak alışık olduğum bir durum. Daha önceden derme çatma yapmış olduğum bir scart kablom var, buna bir scart/hdmi dönüştürücü alabilirim ama sırf bu iş için de bu masrafa girmek istemiyorum. Yeri gelmişken sorayım, scart/hdmi dönüştürücü kullanıldığında LCD monitörde (LG Marka 22" bol girişli bir LCD tv kullanıyorum, kim bilir yarın bir gün @Hifly'nin düşündüğü gibi ver elini amiga, hop spectrum diye coşabilirim) görüntü kalitesi daha iyi oluyor diye okumuştum. Doğru mudur? Bilgisi/deneyimi olan paylaşabilirse karar vermem daha kolay olur.
@unay bu çalışmama sürecine giden detayları yazman çok iyi olmuş. İleri de farklı mod/tamirat yapacaklar için oldukça öğretici. Süreci merakla izliyorum :)
Elimden geldiğince detay paylaşacağım. Bir amacım da; bir aceminin doğru yöntem ve yönlendirmelerle ufak çaplı işleri yapıp yapamayacağını görmek/göstermek.
-
Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.
https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html
Yukarıdaki şematik çok işime yaradı, 1. satırdan itibaren tüm yolları multimetre ile kontrol etmeye başladım. Arada bazılarını (15-17 arası satırlar, 23-25 arası satırla) tam anlayamadığım için not alıp devam ettim. 50'li satırlardan sonra cıvıtmaya başladım (tape, sound vs yazanlara hiç bakmadım ama bakmadıklarımın hepsini not aldım). Asıl amacım hızlıca 40015 ve 40025 e onlarla birlikte Z80 e ulaşmaktı. Sorunun buralarda olduğunu az çok tahmin ediyor ve buralarla sınırlı kalmasını umuyordum. 100 lü satırları geçtikten sonra hafiften elim alışmaya başladı ve hızlandım.
Tahmin ettiğim gibi, problem daha öncesinde niyetlenip söktüğüm 40015 romu ve bağlantılarında idi. Aşağıdaki fotoda da göreceğiniz üzere 40025 ten 40015 giden yollardan 4 tanesi ile 40015 ten Z80 e giden yollardan 2 tanesi pert olmuştu. Bu tamirleri tamamladıktan sonra klavye ve gerekli kabloları takıp boarda 5v uygun bir adaptör ile güç verip klavyede CLR tuşuna basılı tuttum (monitör ya da scart kablo yanımda olmadığı için görüntü alamıyordum.) Duyduğum sesin verdiği mutluluğu tarif edemem :) Sonrasında CLR tuşu ile dıt dının nının nını nını nın şeklinde tempo tutarak dans etmeyi de ihmal etmedim.
Eve gidince kasayı toplarlayıp monitör ile deneyeceğim.
Yardım eden, akıl veren herkese teşekkürler.
-
Duyduğum sesin verdiği mutluluğu tarif edemem :) Sonrasında CLR tuşu ile dıt dının nının nını nını nın şeklinde tempo tutarak dans etmeyi de ihmal etmedim.
Bu sevinci yaşamayı sonuna kadar hakettin. Gerçekten çok azimlisin. Minik bir tavsiye olarak Parados sevdasından vazgeçmeni öneriyorum. Pek de elzem birşey olmadığını düşünüyorum. Olduğu noktada tekrar değerlendirilir.
-
Duyduğum sesin verdiği mutluluğu tarif edemem :) Sonrasında CLR tuşu ile dıt dının 1nının nını nını nın şeklinde tempo tutarak dans etmeyi de ihmal etmedim.
Bu sevinci yaşamayı sonuna kadar hakettin. Gerçekten çok azimlisin. Minik bir tavsiye olarak Parados sevdasından vazgeçmeni öneriyorum. Pek de elzem birşey olmadığını düşünüyorum. Olduğu noktada tekrar değerlendirilir.
Tabiii, eşegi hemen aşılatacaam :))
Parados romla artık zor da, ulifac zaten o işi çözüyor. Hele bir gelsin...
-
Buradan devam etmek uygundur diye düşünüyorum.
Upper ramlerde arızalı olan ya da olanlar var.
Diagnostic çalıştırınca aşağıdaki hata ekranı çıkıyor.
Hangi ram arızalıdır, bilgisi olan var mıdır?
-
Ram bloğunun sol alt köşedeki IC126 yazana elini koy bakalım ısınıyor mu diğerlerine göre. Isınıyorsa arızalıdır. Ama çok tavsiye edilmese de benim dayanamayıp kullandığım piggyback(ben uzun eşek oyununa benzetiyorum) metodunu kullanabilirsin. Önce; arızalı olduğundan şüphelendiğin Ram'in bacaklarındaki korozyonu silgi, eski ama sert diş fırçası, mini tel fırça gibi birşeylerle pcb üzerinde etrafa fazla toz/talaş bulaştırmadan temizliyorsun. Sonra da elindeki sağlam Ram'i çentik yönlerine dikkat ederek üstüne koyuyorsun. Bu noktada bütün bacakların anakarttaki Ram'e iyi temas etmesi ve arada korozyon/gevşeklik gibi sorunlar olmaması çok önemli. Burası tamamsa, cihaza enerji verip tekrar test ediyorsun. Benim bu test metodu ile kurtardığım, emin olarak Ram'i söküp soketlediğim çok cihaz olmuştu gençken :) Elbette bilekten topraklama falan yapıyorsun. Ben hiç yapmadım ama sen bana bakma :D
Şuradan detaylara bakabilirsin. (https://github.com/llopis/amstrad-diagnostics/wiki)
Not: Bu programı kullanmaya hiç ihtiyaç duymadım. Yatırım Tavsiyesi Değildir! Risk tamamen sana aittir :D
-
Merhaba unay, öncelikle kolay gelsin.
Kullandığın diag programındaki hata mesajı dikkatimi çekti chatgpt ile sorguladım şu yanıtı aldım;
"Upper RAM tests failed 07" hatası, Amstrad CPC 6128'in upper RAM kısmındaki bit 7 (D7) hattında bir arıza olduğunu gösterir.
Upper RAM'de her bir bit için ayrı çip kullanıldığı için, Bit 7 (D7) şu çipe denk gelir:
Yani IC129 çipi arızalı."
Ram chiplerinin yanında IC numarası yazıyordur. Makina çalışırken chipi parmağının tersi ile kontrol et bozuksa diğerlerinden fazla ısınıyor olmalı. Isınmıyorsa ayaklarında korozyon var mı kontrol et varsa temizle ve lehimlerini tazele şansın varsa çalışabilir.
Yine çalışmazsa elinde yedek bir 4164 ram chipi varsa bunu şüpheli chipin üstüne piggyback yöntemiyle* yerleştir, bu şekilde makinayı açıp kontrol et. Çalışırsa o chipi söküp yerine bir soket lehimle ve sağlam chipi sokete tak.
Bu tip eski makinalardan bir chip söktüğünde yenisini direkt takma, önce soket tak sonra chipi sokete tak, çünkü olumlu sonuç alamazsak lehimleri tekrar sökme esnasında boarda zarar verme riski yüksek oluyor.
Piggyback yöntemi: elindeki sağlam ram chipini bozuk olduğundan şüphe ettiğin chipi sökmeden aynı bacakları bir hizaya gelecek şekilde üst üste sıkıca oturtmak. Bunun uygulamasını yapmadan youtube'tan izlemeni öneririm.
-
@Alco ile pişti olmuşuz arada 🙂
-
@Alco ile pişti olmuşuz arada 🙂
:D Evet ama en önemli kısımda ya ben ya ChatGpt yanılıyor. IC126 vs IC129.
Ya da olay şöyle :D
-
İkinize de çok teşekkür ediyorum.
Yine bir kilo şey öğrendim.
Elimde 2 tane ram var, soket yok.
Önce piggyback ile emin olduktan sonra soket bakacağım. Bu ramlere uygun soket için kod vs var mıdır? Yoksa bacak sayısı ya da ram koduna göre mi bakmalıyım?
-
Bu ramlere uygun soket için kod vs var mıdır? Yoksa bacak sayısı ya da ram koduna göre mi bakmalıyım?
DIP16 soket alacaksın. Yuvarlak ve yassı diyebileceğimiz iki modeli ve muhtelif kaliteleri var ama şu noktada çok da önemli değil.
https://www.robotistan.com/16-pin-dip-soket
https://www.robotistan.com/16pin-17
-
Silgi ve piggyback yaptım, sonuç değişmedi.
Multimetre ile ramin bacaklarını kontrol etmeye karar verdim. IC126 namı diğer 07 arkadaşın alttan 1 ve 2 ile üstten 3 numaralı bacağı çalışmıyor görünüyor. Isınmaya da denk gelmedim. Bu arada sadece ram bacaklarından değil, bacakların board üzerindeki lehim noktalarından da kontrol ettim, ses yok.
Rami söküp, soketlemek ve sonrasına bakmaktan başka çare yok sanırım.
Not: elimdeki yedek ramler daha önceden test edilmiş öyle gönderilmişti.
-
Bir'den fazla ram hatası da olabilir, bizim tahmin ettiklerimizde olmayabilir, varsa aynı anda iki ram'i piggyback yapıp sırayla hepsini dene aşağı kadar.
-
Silgi ve piggyback yaptım, sonuç değişmedi.
Madem elinde iki Ram var. Acaba tüm ram bacaklarını silgi ve muhtelif fırçalarla, makinaya da toz bulaştırmayacak şekilde temizlesen diyorum. Sonra da iki Ramden birisi IC126 üstünde kalsın, diğerini de sırayla hepsinde denesen.
-
Diş fırçası, çift piggyback de işe yaramadı.
Fotoda işaretlediğim alttaki ramden, üstteki rame (alt sıradan 1 ve 2 numaralı bacaklar ile üst sıradan 3 numaralı bacak) giden yollar kopuk sanırım.
Multimetre ile aynı sırayı boardun altından da kontrol ettim, ses seda yok. İlgili yolları haricen bağlayıp deneyeceğim.
-
Kopuk olduğundan emin misin? Diğerleriyle kıyaslayınca aynı bacaklar ses veriyor mu? İmkanın varsa datasheet'ini bulup yolları kontrol etsen bağlı mı değil mi? Olmayan bir bağlantıyı yapıp zarar verme diye söylüyorum.
Kopuk olduğundan şüphe ettiğin yolları gözle de takip edebiliyor olman gerek, fiziksel olarak oralardan oraya giden yol var mı? Bunlar eski kartlar, boardun altından yada üstünden görebilirsin muhtemelen.
-
Şimdi servis manual'ine baktım gözle kontrolde işaretlediğin bacaklarda fiziksel bir bağlantı göremedim. Yanılıyor da olabilirim elimde sağlamasını yapacak bir board yok ama emin olmadan deneme istersen.
[ You are not allowed to view attachments ]
-
Benimki düz mantık :)
Uyarılarınızı dikkate alacağım.
Şemaya detaylı bakamadım (telerondan bakıyorum) ama ofiste ona büyük ekrandan bakıp öyle hareket edeceğim.
Aşağıdaki şemadan bakıyorum, çok daha verimli oluyor.
https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html
-
Ben de çok inceleyemedim, sadece önceki mesajını görünce aceleyle mesaj attım müdahale etmeden yetişeyim diye 🙂
Ben de çok elektronikçi sayılmam, senin gibi etrafa sorarak, internetten, youtube'tan, çeşitli kaynaklardan bakarak, azami dikkat, triple check yaparak biraz da şansla bazı şeyleri tamir ediyorum. İşi şansa bırakacak hamlelerden kaçınırsan üstesinden gelirsin eminim.
-
Ben de çok inceleyemedim, sadece önceki mesajını görünce aceleyle mesaj attım müdahale etmeden yetişeyim diye 🙂
Ben de çok elektronikçi sayılmam, senin gibi etrafa sorarak, internetten, youtube'tan, çeşitli kaynaklardan bakarak, azami dikkat, triple check yaparak biraz da şansla bazı şeyleri tamir ediyorum. İşi şansa bırakacak hamlelerden kaçınırsan üstesinden gelirsin eminim.
@Alco ve senin uyarın olmasa yarın direkt lehimle bağlayacaktım. Bu boardu bir kez bozdum yetmedi ikileyecektik :)
-
İşte bu yüzden elektronikçilere bir şey tamire götürdüğünde ilk soruları "daha önce ellenmiş mi?" oluyor. 🙂
Tamir etmeye çalışırken bir'den fazla arızaya yok açma riski yüksek, öyle olunca da durum içinden çıkılmaz bir hal alabiliyor. Genelde bir şey bozulduğunda tek bir arızadan bozuluyor onu bulmak daha kolay.
Ha zincirleme 2-3 arızası olan makinalar da denk gelmedi değil, onları tamir etmek adventure oyununa dönüyor, tam yaptım sanıyorsun ama sadece bir leveli bitirmişsin 🙂
-
Leveli bitiriyoruz da, bu iş Street Fighter ya da Mortal Kombat'a benzemiyor.
Ver bu roundu alayım hesabı bir birikimimiz de yok bu konuda ki diğer levelleri de geçelim.
Fakat şimdi ben kurcalayıp bozunca, nasıl bozulduğuna dair en azından bir fikrim oluyor.
Diğer türlü arızalı bir cihaz bulsam muhtemelen işin içinden çıkamam.
Bu arada, 2 gündür hiç vakit bulup da ilgilenemedim arkadaşla.
Üstünkörü ram bacaklarını takip ettiğimde, @Attilan ın bahsettiği gibi IC126 nın alttaki 1 ve 2 numaralı bacakları boştaymış zaten.
Nerede kaldığımı da unuttum sayılır. Tekrar diş fırçası temizlik ve piggyback yapıp, oradan devam edeceğim.
Not: @Alco , konuyu projelerden çıkaracaktın. Vakit olmuyorsa ver admin şifresini halledip geri vereyim :)
-
Not: @Alco , konuyu projelerden çıkaracaktın. Vakit olmuyorsa ver admin şifresini halledip geri vereyim :)
:) Biz de iletişim 9 yıl gecikmeli gerçekleşiyor. İnanmıyorsan şuraya (https://retrojen.org/pano/index.php?topic=72.msg8730#msg8730) bak. Biraz sabır :)
-
Not: @Alco , konuyu projelerden çıkaracaktın. Vakit olmuyorsa ver admin şifresini halledip geri vereyim :)
:) Biz de iletişim 9 yıl gecikmeli gerçekleşiyor. İnanmıyorsan şuraya (https://retrojen.org/pano/index.php?topic=72.msg8730#msg8730) bak. Biraz sabır :)
Ahahha iyiymiş, ama belli ki bu durumu normalleştirmenin ötesine geçip bayağı bayağı içselleştirmiş hatta genetik kodlamanıza eklemişsiniz. Zira 9 sene sonra bile aradan yıllar geçmemiş gibi devam edilmiş.
-
IC126 numaralı ram söküldü. Soketlenip yeni ram takıldı ve diagnostic programına göre artık çalışıyor :)
Evde gerçekten çalışıp çalışmadığını anlamak için Shinobi yüklemek ve disket kopyalamak gibi 128k hafıza gerektiren cinyus işlemlerle son bir kontrol yapacağım.
Ondan sonra parados için kolları sıvarım artık :P
-
Haydi geçmiş olsun, umarım diğer testlerde de sorun çıkmaz güle güle kullan.
Bu arada @Alco nun dediği gibi 126 no'lu ram'in bozuk çıkması gelecek için umut verdi, insanlık:1 AI:0 🙂
-
Haydi geçmiş olsun, umarım diğer testlerde de sorun çıkmaz güle güle kullan.
Bu arada @Alco nun dediği gibi 126 no'lu ram'in bozuk çıkması gelecek için umut verdi, insanlık:1 AI:0 🙂
:) eyv.
Bu makinelere ilerde daha çok ihtiyaç olacak zaten, AI bunlara bulaşamaz :P