Amstrad CPC6128 Boardu ayağa kaldırıyoruz (?)

[unay]

Konuyu doğru yere açtığımdan emin değilim, doğru yeri bulamamış da olabilirim.

Bilen bilir, 3 ay kadar önce kavuştuğum 6128'i min yaşını hesaba katmadan fazla kurcalayarak bozmuştum.
Tamirini yapabileceğime inanmadığım için de, yeni bir board ya da Amstrad arayışı içine girmiş ve Schneider CPC6128 ile ödüllendirmiştim kendimi.
Onun da kronik problemleri vardı (benim yapabileceğim düzeyde), onları hallettik tıkır tıkır (almancasını bilen varsa yazsın değiştireyim
 "tıkır tıkır"ın yani) çalışıyor şimdi.

Bu demek değildi ki eskiyi kenara atacağız, zaten @Alco ısrarla istedi "ver bana ben yapayım, çok özledim" vs diye ama yemezler.
Amstrad camiasının da desteği ile bu boardu çalıştıracağız. İnşallah yani.

Olayı kısaca anlatayım, 3.5" disket sürücü taktıktan sonra bazı oyunların çalışamaması nedeni ile kurcalarken upper ramlerde problem olduğunu farkettim.
Sağdan soldan 2 tane ram buldum, hazır açmışken Parados'a da geçeyim ki disketleri 720kb kullanabileyim dedim. 40015 numaralı çipi söktükten sonra cihazdan cevap alamadım.

Çeşitli araştırmalar ve büyük sözleri ışığında anladım ki, bazı yolları koparmıştım. Öncelikle tespit ettiğim 40015 ten Z80 e giden aşağıda resimde görünen yolu tamir ettim.
Çalışır diye umdum ama evde denediğimde (evden monitörü ofise taşımaya üşendiğim için, tamiratı ofiste kontrolünü evde yapıyorum. daha uzun sürüyor böylece yine cevap alamadım.
Bu arada cihazın ışığı yanıyor ama ekrana görüntü gelmiyor. Monitörde ya da görüntü kablosunda poblem olup olmadığını kontrol etmek için bilgisayarı açtıktan "cat" komutu il disket sürücüden bir tepki almayı ve hatta clr tuşuna sürekli basarak sesli bir tepki almayı denedim ama sonuç değişmedi.

Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.

https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html

Fikirleriniz varsa makbule geçer.

[Alco]

Konuyu doğru yere açtığımdan emin değilim, doğru yeri bulamamış da olabilirim.

Bu üretim odaklı bir proje değil. Burası daha ziyade bu yönde bir bölüm. Ama sıkıntı değil. Müsait bir ara Amstrad başlığına taşırım. Orada daha faydalı ve ulaşılabilir olur.

Bu demek değildi ki eskiyi kenara atacağız, zaten @Alco ısrarla istedi "ver bana ben yapayım, çok özledim" vs diye ama yemezler.
Amstrad camiasının da desteği ile bu boardu çalıştıracağız. İnşallah yani.

Keşke vakit olsa da baksam. Muhtemelen 2026 yazından önce olmaz.

Olayı kısaca anlatayım, 3.5" disket sürücü taktıktan sonra bazı oyunların çalışamaması nedeni ile kurcalarken upper ramlerde problem olduğunu farkettim.
Sağdan soldan 2 tane ram buldum, hazır açmışken Parados'a da geçeyim ki disketleri 720kb kullanabileyim dedim. 40015 numaralı çipi söktükten sonra cihazdan cevap alamadım.

Sen Yazıcıoğlu'ndan Ersin Elektronik Hüseyin Abi'yi tanırsın. Gerçi şimdi galiba oğlu ilgileniyor işlerle. Öyle kıyıda köşede kalmış bir malzeme lazım olunca ilk bakılacak yerlerden birisidir. 80lerde de öyleydi. Aklında olsun.

hatta clr tuşuna sürekli basarak sesli bir tepki almayı denedim ama sonuç değişmedi.

Evet bu standart en pratik test yöntemi. Volume ortaya alınır ve bu test yapılır. Hatta ben volume düğmesini test esnasında da en sağ-en sol yaparım ki tozdan falan temassızlık varsa biraz bertaraf etmiş olayım. Neyse sonuçta; Tırrttttttt sesi geliyorsa sorun görüntü/görüntü kablosu falan diye bakılır.

Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.

https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html

Buradan yolları takip etmek de olur. Ya da başka bir makina ile karşılaştırmak da. Ama; şu işyeri ev arasında getirip götürme meselesi bana cazip gelmedi. Süreci uzatır, dikkati dağıtır. Benim bakış açım bu. Ama imkanlar bunu gerektiriyorsa da yapacak birşey yok.

Ramleri ve 40015'i soketledin ve çipleri öyle takıyorsun değil mi? Tüm ramler, 40015 ve diğer çipler içinde aşırı ısınan var mı?

[unay]

Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.

https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html

Buradan yolları takip etmek de olur. Ya da başka bir makina ile karşılaştırmak da. Ama; şu işyeri ev arasında getirip götürme meselesi bana cazip gelmedi. Süreci uzatır, dikkati dağıtır. Benim bakış açım bu. Ama imkanlar bunu gerektiriyorsa da yapacak birşey yok.

Ramleri ve 40015'i soketledin ve çipleri öyle takıyorsun değil mi? Tüm ramler, 40015 ve diğer çipler içinde aşırı ısınan var mı?

Elimde bunun dışında sadece Schneider var, onun da board üzerindeki metal muhafazası zarar vermeden çıkacak gibi durmuyor. O nedenle şema üzerinden ilerleyeceğim.
40015'i çıkardığımda ilk yaptığım iş soketi yerleştirmek oldu. Aslında ilk hatayı da burada yaptım. Soketi yerleştirmeden cihazı çalıştırsaydım, en azından sökerken bir şey yaptıysam onu tespit etmiş olurdum. Dolayısı ile soketi yerleştirdikten (sadece soket vardı, 40015 sokete takılı değildi) sonra cihaz açılmayınca (bu haldeyken 40025 ile basic ekranının gelmesi gerekiyor) problem sokette de olabilir diye soketi çıkarıp, 40015 i tekrar yerine taktım. Sonuç değişmedi. Bir diğer hatam da aceleci olmam. Çalışmayınca kurcalamayıp araştırsam belki de hasarı en az noktada tutup, sadece yol tamiri ile işi çözebilirdim. Soketi tekrar sök, 40015 i tekrar yerleştir vs 3x damage yapmış olabilirim

Ramlere daha gelemedim ki elimde ramler için soket de yok, cihazı çalıştırdıktan sonra (azmettim çalışacak) soket bulup öyle yapacağım. Hatta belki çinyadan komple ram seti alabilirim.
Isınma ne ramlerde ne 40015 ve 40025 te ne de Z80 de yok. Ama genel bir kontrol tekrar yaparım.

[Hifly]

@unay bu çalışmama sürecine giden detayları yazman çok iyi olmuş. İleri de farklı mod/tamirat yapacaklar için oldukça öğretici. Süreci merakla izliyorum

[unay]

Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.

https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html

Buradan yolları takip etmek de olur. Ya da başka bir makina ile karşılaştırmak da. Ama; şu işyeri ev arasında getirip götürme meselesi bana cazip gelmedi. Süreci uzatır, dikkati dağıtır. Benim bakış açım bu. Ama imkanlar bunu gerektiriyorsa da yapacak birşey yok.

Eve getir götür işini yapmayacağım, şaka mı ciddi mi diye anlaşılmamak alışık olduğum bir durum. Daha önceden derme çatma yapmış olduğum bir scart kablom var, buna bir scart/hdmi dönüştürücü alabilirim ama sırf bu iş için de bu masrafa girmek istemiyorum. Yeri gelmişken sorayım, scart/hdmi dönüştürücü kullanıldığında LCD monitörde (LG Marka 22" bol girişli bir LCD tv kullanıyorum, kim bilir yarın bir gün @Hifly'nin düşündüğü gibi ver elini amiga, hop spectrum diye coşabilirim) görüntü kalitesi daha iyi oluyor diye okumuştum. Doğru mudur? Bilgisi/deneyimi olan paylaşabilirse karar vermem daha kolay olur.

@unay bu çalışmama sürecine giden detayları yazman çok iyi olmuş. İleri de farklı mod/tamirat yapacaklar için oldukça öğretici. Süreci merakla izliyorum

Elimden geldiğince detay paylaşacağım. Bir amacım da; bir aceminin doğru yöntem ve yönlendirmelerle ufak çaplı işleri yapıp yapamayacağını görmek/göstermek.

[unay]

Şimdi, aşağıda linkini paylaştığım şematik ile çözmeye çalışacağım.

https://pelrun.github.io/cpc-schematics/index.html

Yukarıdaki şematik çok işime yaradı, 1. satırdan itibaren tüm yolları multimetre ile kontrol etmeye başladım. Arada bazılarını (15-17 arası satırlar, 23-25 arası satırla) tam anlayamadığım için not alıp devam ettim. 50'li satırlardan sonra cıvıtmaya başladım (tape, sound vs yazanlara hiç bakmadım ama bakmadıklarımın hepsini not aldım). Asıl amacım hızlıca 40015 ve 40025 e onlarla birlikte Z80 e ulaşmaktı. Sorunun buralarda olduğunu az çok tahmin ediyor ve buralarla sınırlı kalmasını umuyordum. 100 lü satırları geçtikten sonra hafiften elim alışmaya başladı ve hızlandım.

Tahmin ettiğim gibi, problem daha öncesinde niyetlenip söktüğüm 40015 romu ve bağlantılarında idi. Aşağıdaki fotoda da göreceğiniz üzere 40025 ten 40015 giden yollardan 4 tanesi ile 40015 ten Z80 e giden yollardan 2 tanesi pert olmuştu. Bu tamirleri tamamladıktan sonra klavye ve gerekli kabloları takıp boarda 5v uygun bir adaptör ile güç verip klavyede CLR tuşuna basılı tuttum (monitör ya da scart kablo yanımda olmadığı için görüntü alamıyordum.) Duyduğum sesin verdiği mutluluğu tarif edemem Sonrasında CLR tuşu ile dıt dının nının nını nını nın şeklinde tempo tutarak dans etmeyi de ihmal etmedim.

Eve gidince kasayı toplarlayıp monitör ile deneyeceğim.
Yardım eden, akıl veren herkese teşekkürler.

[Alco]

Duyduğum sesin verdiği mutluluğu tarif edemem Sonrasında CLR tuşu ile dıt dının nının nını nını nın şeklinde tempo tutarak dans etmeyi de ihmal etmedim.

Bu sevinci yaşamayı sonuna kadar hakettin. Gerçekten çok azimlisin. Minik bir tavsiye olarak Parados sevdasından vazgeçmeni öneriyorum. Pek de elzem birşey olmadığını düşünüyorum. Olduğu noktada tekrar değerlendirilir.

[unay]

Duyduğum sesin verdiği mutluluğu tarif edemem Sonrasında CLR tuşu ile dıt dının 1nının nını nını nın şeklinde tempo tutarak dans etmeyi de ihmal etmedim.

Bu sevinci yaşamayı sonuna kadar hakettin. Gerçekten çok azimlisin. Minik bir tavsiye olarak Parados sevdasından vazgeçmeni öneriyorum. Pek de elzem birşey olmadığını düşünüyorum. Olduğu noktada tekrar değerlendirilir.

Tabiii, eşegi hemen aşılatacaam

Parados romla artık zor da, ulifac zaten o işi çözüyor. Hele bir gelsin...

[unay]

Buradan devam etmek uygundur diye düşünüyorum.

Upper ramlerde arızalı olan ya da olanlar var.
Diagnostic çalıştırınca aşağıdaki hata ekranı çıkıyor.

Hangi ram arızalıdır, bilgisi olan var mıdır?

[Alco]

Ram bloğunun sol alt köşedeki IC126 yazana elini koy bakalım ısınıyor mu diğerlerine göre. Isınıyorsa arızalıdır. Ama çok tavsiye edilmese de benim dayanamayıp kullandığım piggyback(ben uzun eşek oyununa benzetiyorum) metodunu kullanabilirsin. Önce; arızalı olduğundan şüphelendiğin Ram'in bacaklarındaki korozyonu silgi, eski ama sert diş fırçası, mini tel fırça gibi birşeylerle pcb üzerinde etrafa fazla toz/talaş bulaştırmadan temizliyorsun. Sonra da elindeki sağlam Ram'i çentik yönlerine dikkat ederek üstüne koyuyorsun. Bu noktada bütün bacakların anakarttaki Ram'e iyi temas etmesi ve arada korozyon/gevşeklik gibi sorunlar olmaması çok önemli. Burası tamamsa, cihaza enerji verip tekrar test ediyorsun. Benim bu test metodu ile kurtardığım, emin olarak Ram'i söküp soketlediğim çok cihaz olmuştu gençken Elbette bilekten topraklama falan yapıyorsun. Ben hiç yapmadım ama sen bana bakma

Şuradan detaylara bakabilirsin.

Not: Bu programı kullanmaya hiç ihtiyaç duymadım. Yatırım Tavsiyesi Değildir! Risk tamamen sana aittir

[Attilan]

Merhaba unay, öncelikle kolay gelsin.
Kullandığın diag programındaki hata mesajı dikkatimi çekti chatgpt ile sorguladım şu yanıtı aldım;

"Upper RAM tests failed 07" hatası, Amstrad CPC 6128'in upper RAM kısmındaki bit 7 (D7) hattında bir arıza olduğunu gösterir.

Upper RAM'de her bir bit için ayrı çip kullanıldığı için, Bit 7 (D7) şu çipe denk gelir:

Yani IC129 çipi arızalı."

Ram chiplerinin yanında IC numarası yazıyordur. Makina çalışırken chipi parmağının tersi ile kontrol et bozuksa diğerlerinden fazla ısınıyor olmalı. Isınmıyorsa ayaklarında korozyon var mı kontrol et varsa temizle ve lehimlerini tazele şansın varsa çalışabilir.

Yine çalışmazsa elinde yedek bir 4164 ram chipi varsa bunu şüpheli chipin üstüne piggyback yöntemiyle* yerleştir, bu şekilde makinayı açıp kontrol et. Çalışırsa o chipi söküp yerine bir soket lehimle ve sağlam chipi sokete tak.

Bu tip eski makinalardan bir chip söktüğünde yenisini direkt takma, önce soket tak sonra chipi sokete tak, çünkü olumlu sonuç alamazsak lehimleri tekrar sökme esnasında boarda zarar verme riski yüksek oluyor.

Piggyback yöntemi: elindeki sağlam ram chipini bozuk olduğundan şüphe ettiğin chipi sökmeden aynı bacakları bir hizaya gelecek şekilde üst üste sıkıca oturtmak. Bunun uygulamasını yapmadan youtube'tan izlemeni öneririm.

[Attilan]

@Alco ile pişti olmuşuz arada 🙂

[Alco]

@Alco ile pişti olmuşuz arada 🙂

Evet ama en önemli kısımda ya ben ya ChatGpt yanılıyor. IC126 vs IC129.

Ya da olay şöyle

 

[unay]

İkinize de çok teşekkür ediyorum.
Yine bir kilo şey öğrendim.
Elimde 2 tane ram var, soket yok.
Önce piggyback ile emin olduktan sonra soket bakacağım. Bu ramlere uygun soket için kod vs var mıdır? Yoksa bacak sayısı ya da ram koduna göre mi bakmalıyım?

[Alco]

Bu ramlere uygun soket için kod vs var mıdır? Yoksa bacak sayısı ya da ram koduna göre mi bakmalıyım?

DIP16 soket alacaksın. Yuvarlak ve yassı diyebileceğimiz iki modeli ve muhtelif kaliteleri var ama şu noktada çok da önemli değil.

https://www.robotistan.com/16-pin-dip-soket

https://www.robotistan.com/16pin-17